NARDUGAN (ÇAMÜLGEN) BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN 
Hıristiyan dünyasında İsa’nın doğumu olarak kutlanan Noel Bayramı, aslında çok daha eski bir geleneğe dayanır.
Bu bayram, kadim Türklerin “yeniden doğuş” bayramı olan Nardugan’dır.
Türkler, semavî dinlerden çok önce tek Tanrı inancına sahipti.
Bu inanca göre, yeryüzünün tam merkezinde kutsal bir Akçam Ağacı bulunur. Bu ağaç, Hayat Ağacı olarak kabul edilirdi.
Hayat Ağacı motifi, bugün dahi Türk halılarında, kilimlerinde ve geleneksel işlemelerinde açıkça görülebilmektedir.
Türk inanç sisteminde Güneş son derece kutsaldır.
İnanışa göre, gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 21-22 Aralık günü, gece ile gündüz arasında büyük bir mücadele yaşanır.
Uzun süren bu savaşın sonunda gündüz galip gelir, güneş yeniden güç kazanır.
İşte bu zafer, yani güneşin yeniden doğuşu, Türkler tarafından büyük şenliklerle kutlanırdı.
Bu kutlamalar, Akçam Ağacı’nın altında yapılır; güneşin yeniden doğuşu, yeni bir doğum olarak algılanırdı.
Nardugan kelimesi;
Nar = Güneş
Tugan / Dugan = Doğan
anlamına gelir.
Yani “Doğan Güneş” demektir.
Bu yeniden doğuş için Türkler, Tanrı Ülgen’e şükür ve dualar ederdi.
Duaların Tanrı’ya ulaşması için Akçam Ağacı’nın altına hediyeler bırakılır, dallarına bantlar ve bezler bağlanarak dilekler dilenirdi.
Bayram öncesinde:
Evler temizlenir,
Güzel ve yeni giysiler giyilir,
Ağaç etrafında şarkılar söylenir, oyunlar oynanırdı.
Yaşlılar, dedeler ve nineler ziyaret edilir; aileler bir araya gelerek birlikte yiyip içerdi.
Yenilen yiyecekler genellikle yaş ve kuru meyveler, özel bayram yemekleri ve şekerlemelerdi.
İnanışa göre Nardugan Bayramı, aile ve dostlarla birlikte kutlanırsa ömür uzar, uğur ve bereket artardı.
Akçam Ağacı’nın Orta Asya’ya özgü olması ve Filistin coğrafyasında bilinmemesi, bu geleneğin Hıristiyanlığa Türklerden geçtiğinin en önemli göstergelerindendir.
Bu kültürel aktarımın, Hunların Avrupa’ya gelişi sonrasında gerçekleştiği bilinmektedir.
Dolayısıyla bu bayramın, İsa’nın doğumuyla doğrudan bir ilgisi yoktur.
Buradaki “doğum”, güneşin yeniden doğuşunu simgeler.
Ayaz Ata ve Kar Kız
Ayaz Ata, Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde; özellikle Kazak, Kırgız ve Türkmen Türkleri arasında Soğuk Hanı olarak bilinir.
Mitolojik anlatılara göre kışın ortaya çıkar; kimsesizlere, yoksullara ve açlara yardım eden bir erendir.
Kar Kız, Ayaz Ata’nın torunu olarak kabul edilir ve ona yardım eder.

☪︎ ЋץҐИ ☪︎
Süleyman Efe KOCAZEYBEK