Vajinal sağlık kadınların genel sağlığının önemli bir parçasıyken, kadınların neredeyse üçte biri hayatlarının bir döneminde vajinal enfeksiyon belirtileri ile karşı karşıya kalıyor. Vajina yüzeyini kaplayan mukoza dokusunun enfeksiyonu olarak tanımlanan vajinal enfeksiyon en sık olarak üreme yıllarında görülüyor. Vajinanın doğal ortamında baskın olarak bulunan laktobasiller iyi huylu ev sahipleri olarak görev yapıyor. Bu mikroorganizmalar belli oranda asidik bir ortam oluşturarak, diğer hastalık yapan mikroorganizmaların enfeksiyon oluşturmasını engelliyor. Vajinanın bu doğal ortamı bozulduğunda ise enfeksiyona açık hale geliyor. Uzun süreli antibiyotik kullanımından hatalı hijyen uygulamalarına kadar birçok etken vajinanın doğal ortamını bozarak enfeksiyon oluşumuna neden oluyor. Vajinal enfeksiyon belirtileri türüne göre değişiklik gösterirken, kaşıntı veya tahriş, anormal vajinal akıntı ve cinsel ilişki sırasında veya idrar yaparken ağrı veya rahatsızlık ortak belirtiler olarak açıklanıyor.

VAJİNAL ENFEKSİYONUNUZUN NEDENİ BUNLAR OLABİLİR!

Vajinada normal olarak yaşayan maya ve bakterilerin dengesindeki değişikliklerin vajinite neden olduğunu belirten Bayındır İçerenköy Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Başar Önal vajinanın normal dengesini / florasını değiştirebilecek faktörleri açıkladı:

• Antibiyotik kullanımı
• Hamilelik, emzirme veya menopoz nedeniyle hormon seviyelerindeki değişiklikler
• Vajinal duş yapılması
• Genel bağışıklık sisteminin düşmesi
• Kokulu tampon kullanımı
• Vajinal sprey kullanımı
• Cinsel yollarla bulaşan hastalıklar
• Sperm öldürücü jel kullanımı
• Cinsel ilişki

VAJİNAL ENFEKSİYON TÜRLERİ

Vajinal enfeksiyon hastalıklarının kişilerde farklılık gösterebildiğini belirten Uzm. Dr. Başar Önal, vajinal enfeksiyon türlerini ve sebeplerini açıkladı:

• Vajinal mantar enfeksiyonu (kandidiyaz): En sık görülen vajinal enfeksiyon türlerinden biri olan vajinal mantar (maya enfeksiyonu) genellikle candida albicans adı verilen bir mantarın aşırı büyümesi ile oluşur. Normal vajina florasında az sayıda bulunur. Ancak vajinadaki flora bakterileri (laktobasiller) ve mantar dengesi değiştiğinde fırsatçı bir mikroorganizma olan mantar hızla çoğalır ve semptomlara neden olabilir.  Bazı antibiyotik türlerinin kullanımı, mantar enfeksiyonu riskini artırabilir. Antibiyotikler, mayayı kontrol altında tutan normal vajinal bakterilerini öldürür. Bu durum antibiyotiklerden etkilenmeyen mantar mikroorganizmasının çoğalmasına ve enfeksiyon oluşturmasına neden olur. Gebelik ve şeker hastalığı varlığında mantar enfeksiyonlarına yakalanma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca vücudu hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemi baskılandığında da mantar enfeksiyonları ortaya çıkabilir. En yaygın belirtileri, vulva adı verilen vajinanın dışındaki cilt bölgenin kaşınması ve yanmasıdır. Vulva kırmızı ve şişmiş olabilir. Akıntı genellikle beyaz, sarı renkli süt kesiği, peynir kırığına benzeyen topaklı yapıda ve kokusuzdur.

• Bakteriyel vajinozis: Bakteriyel vajinoz, vajinada normal olarak bulunan bakterilerin azalması sonucu oluşan hücresel dengesizlik nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. En sık görülen vajinal enfeksiyon biçimidir. Ana belirtisi güçlü ve kötü bir balık kokusuyla beraber artan akıntıdır. Akıntı genellikle ince yapıda koyu veya donuk gri renklidir ancak bazen yeşilimsi bir renge sahip olabilir. Kaşıntı yaygın değildir, ancak çok fazla akıntı olduğunda ortaya çıkabilir.

• Trichomonas vajiniti (trichomoniasis): Trichomonas vaginalis adlı parazitin neden olduğu bu enfeksiyon, cinsel yolla bulaşır. Trichomoniasis'i olan kadınlar, diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) ile enfeksiyon riski altındadır. Genellikle sarı-gri veya yeşil vajinal akıntı ve balık kokusu görülür. Vulvada yanma, tahriş, kızarıklık ve şişlik olabilir. Bazen idrar yaparken ağrıya da neden olur.

• Atrofik vajinit: Atrofik vajinit bir enfeksiyondan kaynaklanmaz. Emzirme döneminde ve menopozdan sonra olduğu gibi, kadınlık hormonu seviyelerinin düşük olduğu herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir. Kuruluk, kaşıntı, yanma, vajinal akıntı ve hassasiyete neden olabilir.

“HER VAJİNAL AKINTI ENFEKSİYON DEMEK DEĞİLDİR”

Vajinal akıntının, kadın üreme sisteminin sağlıklı bir işareti olduğunu belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Başar Önal, vajinal akıntının çeşitlerini ve olası nedenlerini açıkladı:

• Beyaz ve süt gibi akıntı: Bu tür akıntı genellikle adet döngüsünün ortasında (ovulasyon dönemi) ortaya çıkar. Süt gibi beyaz veya hafif sarımsı renkte olabilir. Normalde kokusuzdur ve kaşıntıya neden olmaz. Bu tür akıntının amacı, rahim ağzını sperm için geçirgen hale getirerek hamileliği kolaylaştırmaktır.
• Şeffaf ve yumurta akı sarısı gibi akıntı: Bu tür akıntı da genellikle ovülasyon döneminde meydana gelir. Şeffaf veya hafif renklidir ve yumurta akı sarısını andırır. Rahim ağzını yumuşatır ve spermin rahme ulaşmasını kolaylaştırır.
• Şeffaf ve kokusuz akıntı: Adet dönemi dışında da görülebilen bu tür akıntı, genellikle sağlıklı bir vajinal floranın göstergesidir. Şeffaf, hafif veya beyaz renkte olabilir. Kokusuzdur ve kaşıntı yapmaz.
• Yoğun ve beyaz akıntı: Bu akıntı türü genellikle adet döngüsünün başlangıcında veya sonunda görülür. Yoğun beyaz veya kremsi renkte olabilir. Kaşıntı veya hafif rahatsızlık eşlik edebilir. Bu tür akıntı bazen mantar enfeksiyonunun belirtisi olabilir.
• Gri veya yeşilimsi akıntı: Gri veya yeşilimsi renkteki akıntılar genellikle bakteriyel vajinozis veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların bir belirtisi olabilir. Kokulu olabilir ve kaşıntıya neden olabilir.
• Kahverengi veya kanlı akıntı: Kahverengi veya hafif kanlı akıntı adet döngüsünün başlangıcında veya sonunda görülebilir. Aynı zamanda hafif implantasyon kanamasının da bir işareti olabilir. Ancak, aniden ortaya çıkan kahverengi veya kanlı akıntı, enfeksiyon veya diğer sağlık sorunlarına işaret edebilir.

VAJİNİTİN TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Vajinal enfeksiyonların tedavisinin, enfeksiyon türüne göre değişiklik gösterdiğini belirten Bayındır İçerenköy Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Başar Önal “Bakteriyel vajinozu tedavi etmek için birkaç farklı antibiyotik kullanılabilir. Antibiyotikler ağızdan alınabilir veya vajinaya krem ​​ya da jel olarak yerleştirilebilir. Vajinal mantar enfeksiyonu ağızdan alınan ya da vajinal yolla fitil şeklinde kullanılan ilaçlarla tedavi edilir. Trichomoniasis genellikle ağızdan tek doz antibiyotik ile tedavi edilir. Enfeksiyonun tekrarlamasını önlemek için cinsel partner de tedavi edilmelidir. Vajinal enfeksiyon bulgusu fark edildiğinde vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Tedavi edilmeyen enfeksiyonlar kısırlığa neden olabilir.” dedi.

VAJİNAL ENFEKSİYONLARDAN KORUNMAK İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Vajinanın sağlıklı olması için enfeksiyonlardan korunması gerektiğini belirten Uzm. Dr. Başar Önal vajina enfeksiyonlardan korumada dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı:

• Hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
• Pamuklu iç çamaşırı kullanılmalıdır.
• Sık sık iç çamaşırı değiştirilmelidir.
• Dar ya da sıkı iç çamaşırlarından uzak durulmalıdır.
• Düzenli olarak probiyotik içeren gıdaların tüketilmesi de vajinitten korunmada yardımcı olabilir.